Abattoir masterplan

Projectomschrijving:

De site abattoir te Anderlecht staat vandaag vooral bekend voor zijn markten, slachthuis en versnijderijen. De site bevindt zich nabij de kanaalzone, een strategische locatie voor de verdere ontwikkeling van Brussel met veel potentieel en waar een grote dynamiek aanwezig is. Ook voor de site Abattoir wenst men een bijdrage aan de ontwikkeling te leveren en op termijn (richting 2032) de site uit te breiden met tal van functies die elkaar versterken. Men spreekt dan niet meer enkel over slachthuizen en markten, maar ook over kantoor- en commerciële functies, residentiële eenheden, scholen, evenementruimtes, een zwembad enzovoort.

Concreet wordt binnen dit dossier onderzocht of het al dan niet haalbaar is de verschillende functies op energetische wijze te koppelen en/of rechtstreeks energie uit te wisselen en zo ook een grote hoeveelheid energie te besparen. Door de koppeling van verschillende gebruikers kunnen voordelen als schaalvergroting, vereenvoudiging van de onderhoudsopdracht, coherentere energieopvolging en een financieel voordeel bekomen worden.

Om deze doelstellingen te kunnen realiseren werden binnen dit dossier volgende stappen gezet:

Stap 1: Inschatting van de energiegebruiken

Een belangrijk onderdeel van de methode van aanpak betreft de inschatting van de energiegebruiken van elk van de deelsites. Hiertoe werd door ons als studiebureau een inschatting gemaakt op basis van alle reeds uitgevoerde haalbaarheidsstudies van dossiers in ontwerpfase zowel als voor bestaande gebouwen. We stoelden er op dynamische doorrekeningen, metingen of basisverbruiksdata van vergelijkbare typegebouwen, waarbij de specificiteit van elk van de gebouwen en hun gebruik in kaart wordt gebracht.

De vraagpatronen worden uitgedrukt in een uurlijks profiel, zodat een globaal verbruikscijfer voor verwarming en koeling kan opgesteld worden. Door superponering van de profielen kan een duidelijk inzicht gekregen worden in de toepasbaarheid van de mogelijke technologische keuzes voor de opwekkers. Het gaat hierbij om het in kaart brengen van gelijktijdigheden binnen de afzonderlijke energiestromen, evenals over de energiestromen heen (gelijktijdige verwarming en koeling kan intrinsiek heel wat opportuniteiten met zich meebrengen bijvoorbeeld).

Stap 2: spectrum van technologieën

In tweede instantie wordt een longlist gemaakt van beschikbare technologieën die een globaal-aanpak van de energiegebruiken op deze site ten goede kunnen komen. We hielden hier een breed gamma van mogelijke technologieën open. Zowel de klassieke technologische keuzes komen hier aanbod, als de meer innovatieve en vernieuwende oplossingen die de laatste jaren werden ontwikkeld of die momenteel veelbelovend aan de horizon op ons wachten. Hierbij worden de technologieën vooral kwalitatief ten opzichte van elkaar geplaatst in een kwaliteitsmatrix. Om de verschillende opwekking technologieën uiteindelijk te kunnen rangschikken naar toegevoegde waarde voor dit dossier werden op verschillende domeinen zoals onderhoud/prijs/toekomstige aanpasbaarheid, CO2-uitstoot en dergelijke scores toegekend.

Stap 3: vertaling naar configuraties

In stap 3 stellen we aan de hand van de eerder opgestelde warmte en koelingvraagprofielen een aantal mogelijke netconfiguraties op, waarbij gedifferentieerd wordt in bijvoorbeeld de temperatuur regimes, de tracés en eventueel het aantal netten dat op de site wordt voorzien en hun lay-out.

Voor deze configuraties wordt telkens een bijhorende optimale opwekkersstrategie toegekend (op basis van de eerder opgestelde matrix) en doorgerekend naar financiële opbrengst, CO2-neutraliteit en investering toe, waarbij ook de interactie met de bestaande opwekkers een rol zal spelen. Voor de financiële becijfering wordt gestoeld op een total cost of ownership cfr EN 15459, die een duidelijke netto actuele waarde toekent aan zowel de onmiddellijke investeringen als natuurlijk aan de in de toekomst te verwachten uitgaven. Afhankelijk van de vooropgestelde oplossing kon de netto actuele kost met 15% teruggedrongen worden en kon de CO2-uitstoot tot 200 ton per jaar lager liggen, in vergelijking met een reeds fossielvrij referentiescenario voor de gehele site (alle gebouwen uitgerust met lucht-water-warmtepompen)!

Stap 4: Toetsing hernieuwbaar aandeel

In een vierde stap wordt de preferente optie ten opzichte van het hernieuwbaar potentieel op de site gezet. Op die manier kan 1 finaal ambitieniveau inzake energieneutraliteit beslist en afgetoetst worden. Hierbij worden alle (gangbare) opwekkers van hernieuwbare energie afgetoetst voor de volledige site.